Hoe e-health de wereld van de zorg voorgoed verandert

Spotler Engage • 13 minuten leestijd • 27/03/2018
Media monitoring
Featured image

Wat is e-health en hoe heeft het effect op de online reputatie van ziekenhuizen en zorginstellingen?

Ehealth, e-health, mhealth, telemedicine, self health… Elektronische gezondheidszorg heeft net zoveel namen als definities en het is moeilijk te bepalen wat er nu wel en niet onder e-health valt. Volgens de Nationale Implementatie Agenda (NIA) uit 2012 definieert men e-health als “het gebruik van ICT om gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren”. Maar wat is het nou eigenlijk? E-health is de overkoepelende naam voor alle digitale en online toepassingen in de zorg. Bijvoorbeeld websites en online patiëntendossiers, maar ook health-apps op mobiele telefoons, het zelf meten van hartslag of bloeddruk, stappentellers en robots.

Met behulp van de Media Monitor is het mogelijk om een onderwerp als e-health te monitoren op social media. Al sinds 2006 haalt de Media Monitor miljoenen (internationale) berichten op van o.a. Twitter en Facebook, maar ook online- en printmedia. De tool biedt een real time overzicht van het onderwerp waar jij op monitort. Ook online zien we dat e-health steeds meer besproken wordt. Het onderwerp werd het afgelopen jaar ruim vijftigduizend keer genoemd op social media platforms en in de (online) media. In dit artikel gaan wij dieper in op de online reputatie van e-health en de betrokken partijen.

In dit artikel:

  1. De opkomst van e-health
  2. Het belang van een goede reputatie op het gebied van e-health
  3. Nederlandse zorginstellingen steeds meer betrokken bij e-health
  4. De toekomst van e-health

De opkomst van E-health

Al in 2002 deed de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVZ) onderzoek naar e-health, maar pas sinds 2010 wordt er steeds meer gesproken over e-health in de (online) media. Uit de online data blijkt dathet onderwerp steeds vaker aangehaald wordt op bijvoorbeeld social media. Alleen al in 2017 verschenen er ruim vijftigduizend berichten over e-health op social media. Er wordt gesproken over de enorme voordelen van e-health, zoals het preventief scannen op ziektes en het vergemakkelijken van processen in de zorg, maar ook over de veiligheid van e-health apps en hoe ver de ontwikkelingen moeten gaan. Ook blijkt dat de vergrijzing een grote rol speelt in de noodzaak van e-health door een toenemende druk op de gezondheidszorg. Ontwikkelingen binnen e-health kunnen de druk op de zorg door vergrijzing verlagen, is de mening op social media.

e-health-sinds-2010_OBI4wan

In oktober 2015 zien wij de eerste piek in de berichtgeving rondom e-health op social media. In die periode is “Edith Schippers” trending topic. De toenmalig Minister van Volksgezondheid is enthousiast over de ontwikkelingen op het gebied van elektronische zorg en vindt dat het tijd wordt e-health als een onderdeel van de zorg te zien.

In juni 2016 verschijnen er bijna tienduizend berichten op social media in verband met e-health. Dit had te maken met het feit dat Nederland gastheer was voor de E-health Week 2018. De hashtag #ehealthweek werd honderden keren gebruikt. Een van de zorginstellingen die erg zichtbaar was tijdens deze discussie was Pluryn. Het Twitter account @Pluryn_Rob is in die periode een van de actiefste accounts omtrent verschillende toepassingen van e-health en heeft daarmee bijna drieduizend mensen bereikt. Door het enthousiasme van medewerkers genereer je als zorginstelling ook veel free publicity en een groot bereik. Het loont om medewerkers actief te laten twitteren over onderwerpen die een correlatie hebben met die van de organisatie

Ook in januari 2017 werd er weer een e-health week georganiseerd. Er verschenen ruim zevenduizend berichten en online was de hashtag #ehw17 trending. In de berichten worden voornamelijk verschillende applicaties besproken zoals de GroeiApp van de GGD en VR-iendje; een oplossing voor kinderen die door ziekte thuis moeten blijven en hierdoor veel dingen missen. We kunnen hieruit opmaken dat de nadruk op social media tijdens e-health week 2017 vooral op de toepassingen van e-health lag.

Afgelopen januari vond de e-health week plaats van 20 t/m 26 januari. In vergelijking met vorig jaar verschenen er ongeveer evenveel berichten -ruim zevenduizend- op social media. Echter werd de hashtag #ehw18 dit jaar maar liefst duizend keer minder gebruikt. De onderwerpen die dit jaar voornamelijk naar voren kwamen op social media waren meer gericht op de mogelijkheden van e-health en hoe goed toezicht voor vertrouwen zorgt in e-health. Een goede reputatie zorgt voor een goede basis en vertrouwen in de zorgverlener.

Een goed voorbeeld van een positieve ontwikkeling op het gebied van e-health is Hartwacht. O.a. E-health thought leader Lucien Engelen noemde de applicatie al meerdere keren op Twitter. Hartwacht is een monitoring systeem voor cardiologie patiënten in Nederland en werkt via mobile devices. Cardiologen hebben de mogelijkheid om patiënten thuis te monitoren op basis van metingen en vragenlijsten die de patiënten invullen met behulp van een app. Daarnaast biedt het systeem wereldwijde toegang tot het patiëntendossier in geval van nood in het buitenland en kunnen patiënten direct video contact hebben met een specialist.

marc-van-vliet_OBI4wan

Maar niet alleen voor de lichamelijke gezondheid worden apps ontwikkeld. Ook voor psychische gezondheid zijn er steeds meer e-health ontwikkelingen. Uit de data van de Media Monitor is te zien dat er in 2012 een grote stijging in het volume rondom depressies is te zien. De piek rond januari 2012 hangt samen met het toppunt van Twitter gebruik in Nederland. Na deze piek komt er een jarenlange gestage afname in berichtgeving op social media, waar sinds de zomer van 2017 voor het eerst weer een toename is in de berichtgeving. Ook de berichtgeving rondom een burnout nemen toe in volume op social media.

depressiviteit-op-social_OBI4wan

Ginger.io is zo een applicatie voor psychische gezondheid die inhaakt op de toename van psychische klachten. De app is te downloaden op je telefoon en geeft je een directe verbinding met een psycholoog of coach. De dienst richt zich op mensen met depressieve klachten of angststoornissen. Uit de data blijkt dat er een positief sentiment heerst omtrent Ginger.io op social media. Men gelooft in de mogelijkheden en ziet hoe de technologie op een positieve manier kan worden ingezet.

Het belang van een goede reputatie op het gebied van e-health

Hoewel er veel positief sentiment is ten opzichte van e-health op social media, blijft het een onderwerp waar mensen weinig van begrijpen en angst voor hebben. Goede communicatie vanuit een zorginstelling is daarom van essentieel belang om de reputatie omtrent e-health te verstevigen.

Uit een jaarlijks onderzoek van NICTIZ en het NIVEL genaamd de e-health-monitor blijkt dat het steeds beter gaat met de ontwikkelingen in Nederland, maar dat er nog veel onduidelijk is over wat e-health precies inhoudt en hoe veilig het is. Op social media zien wij dit ook terug. Zo blijkt uit de data dat het afgelopen jaar in ruim duizend berichten waarin ‘e-health’ werd gecombineerd met woorden als ‘cybersecurity’ en ‘online veiligheid’. Mensen zijn bang dat gevoelige medische informatie gemakkelijk te hacken is en op straat komt te liggen en vragen zich af of de veiligheid van e-health apps en toepassingen wel uitgebreid genoeg is.

Dit gevoel van onveiligheid komt ook terug in de politiek. Het blijkt dat cybersecurity rondom e-health een relatief grote rol speelde tijdens de verkiezingen van 2017. Op social media werd tijdens de verkiezingscampagne regelmatig aandacht besteed aan de veiligheid van het online uitwisselen van patiëntendossiers. Zo vond de SP bijvoorbeeld dat dit alleen mag in overleg met de patiënt.
Aan de andere kant profileerde D66 zich als een innovatieve partij op het gebied van e-health. Alexander Pechtold was voor het investeren in ontwikkelingen rondom e-health. Tijdens de E-Health Week 2018 onderstreepte Paul Blokhuis van de ChristenUnie de behaalde successen van e-health.

paul-blokhuis_OBI4wan

Ook journalisten bespreken het onderwerp e-health regelmatig online. Het afgelopen jaar werden er ruim tweehonderd berichten gepubliceerd door journalisten over het onderwerp.

journalisten-en-e-health_OBI4wan

Uit de data van de Media Monitor blijkt dat medisch journalist Frank van Wijck met ruim tweehonderdduizend potentiële impressies de meeste mensen bereikt. Journalisten hebben over het algemeen een positief sentiment ten opzichte van de ontwikkelingen in de zorg. Apps en oplossingen zoals Hartwacht laten volgens die journalisten zien dat e-health meer is dan een trendy ontwikkeling en een must binnen het moderniseren van de zorgwereld.

Toch zijn er ook kritische geluiden. Zo schreef Zembla over de keerzijde van e-health en de bijkomende gevaren van cybercrime in de zorg. “De mogelijkheden voor e-health nemen toe, maar maken de zorg kwetsbaarder. Bij een lek kunnen persoonlijke en medische gegevens van talloze Nederlanders op straat komen te liggen.” stelt het Centraal Planbureau. Zorginstellingen moeten naast de ontwikkelingen op het gebied van e-health ook investeren in cybersecurity. Dit sluit aan bij de zorgen die de consument via social media deelt omtrent de online veiligheid van e-health.

Binnen de zorg zelf zijn de meningen ook verdeeld, blijkt uit de data. Aan de ene kant zijn zorgmedewerkers blij met de ontwikkelingen, zodat er meer tijd overblijft voor goede zorg. Op social media worden vooral administratieve taken als het maken van afspraken, herhaalrecepten en het online inzien van medische dossiers genoemd als positieve ontwikkelingen binnen e-health.

Echter, aan de andere kant zien ook de medewerkers de gevaren van e-health en cybercrime in de zorg en de kwaliteit van e-health applicaties. Volgens Niels Chavannes, hoogleraar e-health-toepassingen aan het Leids Universitair Medisch Centrum, is het van belang dat er binnen het jonge vakgebied van e-health goed gekeken wordt naar de kwaliteit. “E-health is pas een paar jaar gaande en er is veel nieuws over. Er zijn veel start-ups en veel mensen zijn enthousiast, maar er is nog weinig goed onderzoek.” Stelt hij in een artikel van de NOS.

Verschillende stakeholders hebben verschillende meningen en voor ziekenhuizen en andere zorginstellingen is het belangrijk om deze meningen goed te monitoren en te reageren op de berichtgeving. Een goede communicatie rondom een onderwerp als e-health, waar zoveel mensen mee te maken hebben, zorgt voor vertrouwen in de organisatie.

Nederlandse zorginstellingen steeds meer betrokken bij e-health

Uit de data van Spotler Engage blijkt dat uit de Top 15 beste ziekenhuizen van Nederland (gebaseerd op de lijst van het AD uit november 2017) het Slingeland Ziekenhuis uit Doetinchem het meest genoemd wordt in combinatie met e-health.

de-top-15-van-het-ad-en-e-health_OBI4wan

Dit heeft vooral te maken met de lancering van het zorgprogramma Mediq DiaCare van het Slingeland Ziekenhuis. Dit programma biedt een beveiligd e-health platform, waarmee diabetespatiënten samen met de behandelaar de bloedglucosewaarden kunnen meten en de app doorlopend feedback biedt. Patiënten kunnen zelf beslissingen nemen over de gezondheid, wat weer zorgt voor een beter zelfvertrouwen.

Andere ziekenhuizen die genoemd worden in combinatie met de ontwikkelingen van e-health zijn het Meander MC in Amersfoort, het Wilhelmina Ziekenhuis in Assen, Ziekenhuisgroep Twente in Almelo en Hengelo en het BovenIJ Ziekenhuis in Amsterdam. Ook in het onderzoek van het AD wordt ook e-health meegenomen in de criteria. Zo wordt er gekeken naar het elektronisch uitschrijven van medicijnen om fouten te voorkomen en de kwaliteit van opname door het gebruik van e-health oplossingen.

Niet alleen ziekenhuizen, maar ook andere zorginstellingen en de farmaceutische industrie worden regelmatig geassocieerd met e-health. Op social media werd farmaceut Roche dit jaar alleen al in Nederland meer dan vierhonderd keer genoemd in combinatie met e-health.  Voornamelijk vanwege het feit dat Roche investeert in bedrijven die inzichten kunnen bieden in data van medicijngebruikers. Ook Sanofi en GSK werden dit jaar regelmatig in verband gebracht met e-health op social media.

Uit een onderzoek van CBInsights blijkt dat big pharma organisaties Merck & Co., Johnson & Johnson en GSK de meest actieve investeerders zijn in e-health. Van digitale coaching tot telemonitoring, de farmaceutische giganten investeren er allemaal in en het past in het thema “beyond the pill” dat de afgelopen jaren steeds vaker zichtbaar is op farmaceutische congressen. Traditionele medicijnen zullen nooit vervangen worden, maar e-health vormt wel een aanvulling op het gebruik van medicatie en zal op den duur onmisbaar zijn voor de samenleving, zo stellen farma-analisten online.

De toekomst van e-health

Hoe ziet de toekomst van e-health er uit? Over een paar jaar kan het zomaar zijn dat mobiele apparaten als smartphones en smartwatches maar ook dagelijkse gebruiksvoorwerpen als elektrische tandenborstels, wekkers preventieve zorg kunnen verlenen, door het uitlezen van waarden bij de eigenaar. Met deze waarden kan bijvoorbeeld automatisch nieuwe medicatie besteld worden of een afspraak gemaakt worden bij de tandarts.

Sterker nog, het idee bestaat al. Scanadu is één van de meest opvallende voorbeelden van toekomstige self health. Hoewel het systeem via Crowdfunding een enorm succes was, is het systeem nog in de testfase. De Scanadu Scout is een gadget die ingezet kan worden voor het meten van de gezondheid en het stellen van diagnoses. Scanadu maakt gebruik van bestaande sensoren in bijvoorbeeld apparaten en gebruiksvoorwerpen. Internet of Things meets e-health. Online wordt het initiatief alom geprezen. De applicatie wordt gezien als een van de meest disruptieve apps van de laatste tijd op het gebied van e-health en men is er van overtuigd dat dit de toekomst van de zorg is.

Nog een stapje verder gaat thought leader Lucien Engelen van REshape Centre van het Radboud Medisch Centrum in Nijmegen. Hij stelt dat artsen en specialisten zich in de toekomst bijvoorbeeld gaan abonneren op patiëntendossiers en -data. Hij is van mening dat patiënten de regie moeten krijgen over de eigen zorg, en dus eigen data, en dat zorginstellingen moeten stoppen met projectgroepen en gewoon moeten beginnen met innovatie op het gebied van e-health. Op social media heeft de thought leader veel volgers en delen veel mensen zijn mening.

frederieke-jacobs_OBI4wan

E-health is een ontwikkeling die de wereld van de gezondheidszorg op zijn kop zet. Van het in kunnen zien van je patiëntendossier via je smartphone, tot het preventief scannen op ziektes door zelf bloed af te nemen, de mogelijkheden zijn eindeloos en gaan zich alleen maar verder ontwikkelen. Als zorginstelling is het belangrijk om goed te monitoren hoe de instellingwordt geassocieerd met een grote trend als e-health en de ontwikkelingen daarvan.

“Gebruik een extern bureau dat gespecialiseerd is in social media monitoring met kennis van een bepaalde industrie voor de stroomlijning en de rapportage omtrent een onderwerp als e-health. Bespreek je business vragen en bespreek ‘of ‘ en ‘hoe’ social media monitoring daarbij behulpzaam kan zijn. Pas het dan ook structureel toe en koppel ze aan KPI’s en gebruik de rapportages frequent en consequent in dashboards en management updates.” – Edwin Bas (GfK)

Een monitoring tool zoals de Media Monitor van Spotler Engage biedt hierbij unieke inzichten die kunnen bijdragen aan een verbetering van de communicatie rondom e-health en de betrokkenheid van jouw zorginstelling .

Benieuwd naar de verdere mogelijkheden van de Media Monitor? Neem contact op met Bastian en hij vertelt je er graag meer over.

Geïnspireerd? Deel dit bericht!
Spotler Engage
Bij Spotler Engage hebben we een oprechte passie voor klantcontact, media monitoring en reputatiemanagement. We voeden onszelf continu met nieuwe kennis omtrent baanbrekende technologieën in deze branches. En uiteraard delen we deze kennis met liefde! Duik eens in onze whitepapers, ebooks, blogs, industry reports en succesverhalen. Hang je al aan onze lippen? Hopelijk kunnen we ons enthousiasme op je overbrengen en een mooi gesprek met je aanknopen!

Gerelateerde items

Spotler Engage • 4 minuten leestijd • 15/08/2023

Omnichannel, chatbots en monitoring belangrijkste voor optimale bereikbaarheid

Al ruim 10 jaar is Spotler Engage partner voor het publieke domein. Met oplossingen voor webcare, messaging, chatbots, m...
Lees verder Arrow right
Spotler Engage • 8 minuten leestijd • 10/07/2023

Infographic: 8 tips voor de beste media monitoring resultaten

Media monitoring brengt een schat aan waardevolle inzichten in jouw doelgroep, concurrenten, stakeholders, de industrie ...
Lees verder Arrow right
Laura • 4 minuten leestijd • 27/06/2023

Van data naar kennis: monitoring in een veranderend medialandschap

Als communicatieprofessional of woordvoerder wil je weten wat er over en rondom je organisatie speelt. Om een vinger aan...
Lees verder Arrow right